Ülkeler Arası Etkileşimde Turizmin Rolü

Coğrafya TR 20 Mayıs 2020

Bir tatil gezisine karar vermeden önce, kişinin buna ayıracak boş zamanının olması gerekir. Kişinin bu seyahati gerçekleştirebilmesi için aynı zamanda masrafları karşılayabilecek gelirinin de olması gerekir.

Turizm ve boş zaman faaliyetlerinin başlıca belirleyicileri olan kişisel gelir ve boş zamandaki artışın her ikisi de sanayileşmiş ülkelerde, özellikle de son 25-30 yıl içinde büyük değişimler göstermiştir. Sanayi Devrimi öncesi boş zaman kavramı henüz belirginleşmemişti. Tüm çalışanlar kısa süreli boş zamanlarında ancak yorgunluklarını giderebiliyorlar; buna karşılık her hangi bir zorunlu işte çalışmayan zengin ve asiller içinse seyahat bugünkü anlamında olduğu gibi boş zamanda gerçekleştirilecek bir olay değil, başlı başına bir iş oluyordu. 1900’lerden beri çalışma haftasının sürekli kısalması yanında, ücretli tatillerin süresi de sürekli uzamıştır.

Turizmde talebi belirleyen diğer faktörler arasında nüfusun yaş, eğitim ve benzeri özelliklerini ifade eden demografik yapısı da yer alır. Toplumun daha iyi eğitim görmüş kesiminin seyahat eğilimi daha fazladır ve daha sık seyahat eder. Özellikle yüksek eğitimliler arasında yabancı ülkelere karşı ilgi daha fazladır. Yaşlılar kısmen güçlerinin kısmen de gelirlerinin azalması nedeniyle daha az seyahat ederler.

İNSANLARI TURİZM FAALİYETLERİNE YÖNELTEN FAKTÖRLER

Doğa güzelliklerini görme

İş

Sağlık

Dinlenme - eğlence

Eğitim - öğretim

Sportif aktiviteler

Aile, dost ve akraba ziyaretleri

İnanç (din)

Tarihi, kültürel değerleri görme ve tanıma

Kongre ve toplantılara katılma

TURİZMİN ETKİLERİ

1. Ekonomik Etkileri

Yüksek katma değer sağlar.

Birbirine bağlı bir dizi iş olanağı sağlar. Buna "turizmin çoğaltıcı etkisi" denir.

İstihdam ve yeni gelir kaynakları yaratır.

Ülkenin ödemeler dengesine olumlu etkilerde bulunur.

Gıda maddelerinin üretimini artırır.

Hediyelik eşya satışını hızlandırır.

Konaklama tesislerinde kullanılan mobilya ve diğer aksesuarların üretimini artırır.

İnşaat sektörünü canlandırır.

Ulaşım sektörünü canlandırır.

Ülke	Gelen Turist sayısı (milyon)	Turizm Geliri (milyar dolar)
Fransa	79,1	46,3
İspanya	58,5	51,1
ABD	51,1	85,7
Çin	49,6	33,9
İtalya	41,1	38,1
İngiltere	30,1	33,5
Almanya	23,6	32,8
Meksika	21,4	12,2
Avusturya	20,3	16,7
Türkiye	18,9	16,9
Kanada	18,2	14,4

Yukarıdaki tabloda, Dünya Ticaret Örgütü'nün 2006 verilerine göre turist sayısı ve turizm gelirlerine göre dünyanın önde gelen ülkeleri verilmiştir. Buna göre turist sayısında Fransa birinciyken turizm gelirinde ABD birincidir. Bu durum ülkelerin çektiği turistlerin gelir düzeyinin ve harcama miktarının farklı olmasıyla açıklanabilir.

2. Politik Etkileri

Turizm uluslararası barış ve dostluğun temellerini atarak evrensel barışa katkı sağlar.

3. Sosyal ve Kültürel Etkileri

Topluluklar arasında kültür taşıyıcısı görevi görür. Böylece farklı kültürlerin; etnik grupların, yaşam tarzlarının ve dillerin birbirini tanımasına, hoşgörü ortamının doğmasına katkı sağlar.

4. Çevresel ve Ekolojik Etkileri

Sağlıklı doğal ve kültürel çevre ile ekolojik denge turizmin en önemli kaynağını oluşturmaktadır. Sürdürülebilir bir turizm faaliyeti için çevrenin sürekli ve dengeli bir şekilde yönetilip korunması gerekir.

MİLLİ PARKLAR

Hızlı nüfus artışı, plansız kentleşme ve bilinçsiz kullanım ekosistemlerin dengesini bozmaktadır. 1948 yılında UNESCO örgütü dünyanın bu tür tehlikelerle karşı karşıya olan orijinal doğal bölgelerini koruyucu önlemler almaya başlamıştır.

Bilimsel ve estetik yönden ulusal ve uluslararası ender bulunan doğal ve kültürel kaynak değerlerin (antik şehir kalıntıları, kaleler, surlar, kiliseler vb.) korunduğu, sınırlı dinlenme turistik tesislerin bulunduğu doğa alanlarına milli park (ulusal park) denir. Milli parklar ekolojik, ekonomik ve turistik yönden önemlidir. Günümüzde milli parkların en çok olduğu yerler ABD ve Afrika'dır.

Amerika Birleşik Devletleri'ndeki Ulusal Parklar

İlk ulusal park uygulaması Amerika Birleşik Devletleri'nde başlamıştır. Ulusal park kavramının resmi olarak ilk kez ortaya çıkışı ise 1872 yılında Yellow Stone Ulusal Parkı'nın Amerikan Kongresi tarafından kabulüyle başlamıştır. Park, gayzerleri, çağlayanları, volkanları, boz ayıları, kurtları, bizonları ve Kanada geyikleri ile meşhurdur.

Afrika Ulusal Parkları

Afrika'da geniş alanlara yayılmış, doğal güzellikleri fazla olan çok sayıda ulusal park vardır. Tanzanya'daki Serengeti Ulusal Park ve Selous (Selus) Ulusal Parkı oldukça önemlidir.

DÜNYA'NIN YEDİ HARİKASI

Dünyadaki önemli eserleri sıralama fikri ilk olarak M.Ö. 5. yüzyılda Heredot'un tarihçesinde geçti. Dünyanın yedi harikası M.Ö. 2. yüzyılda seçildi.

1. Keops Piramidi

M.Ö. 2560 yılında Firavun Khufu (Keops) tarafından yaptırıldı. Yapımında 2 milyon 300 bin adet blok taş kullanılmıştır. Piramidin, üç ayda bir toplanan yüz bin esir tarafından otuz yılda tamamlandığı tahmin edilmektedir. Dünyanın yedi harikası arasında günümüze kadar ayakta kalan tek yapı Keops Piramidi'dir. Mısır'ın başkenti Kahire yakınlarındadır.

2. Babil'in Asma Bahçeleri

Bugünkü Irak sınırlarında yer alır. Babil uygarlığı tarafından yaptırılmış saray bahçeleridir. Dünyanın dört bir yanından getirilmiş ağaç ve çiçekler, birbiri üzerinden yükselen kübik direklere dizayn edilmiştir. Havada asılı bir görünümü olan bu bahçeler için özel bir sulama sistemi de geliştirilmiştir.

3. Kral Mozales'in Mezarı

Anadolu sınırları içerisindedir. Kral Mozales için karısı ve kız kardeşi tarafından Bodrum Halikarnas yakınlarında M.Ö. 350 yılında yaptırılmıştır. Haçlı şövalyeleri bugünkü Bodrum Kalesi'nin yapımında anıtın bütün taşlarını kullanmışlardır.

4. Artemis Tapınağı

Anadolu sınırları içerisindedir. Efes'te bulunan tapınak M.Ö. 560'lı yıllarda yaptırılmıştır. Pazar yeri ve dini müessese olarak kullanılmıştır.

5. Rodos Heykeli

On iki yıllık bir çalışma sonucu M.Ö. 282'de tamamlandı. Bronzdan yapılmış olan heykel Rodoslular için beraberliği simgeliyordu. Rodos Heykeli M.Ö. 226 yılında deprem sonucunda yıkılmıştır.

6. Zeus Heykeli

M.Ö. 453'te Olympia'da olimpiyat oyunlarının simgesi olarak yaptırılmıştır. Olimpiyat oyunları daha sonra putperestlik olarak ilan edilip sona erdirilince, Zeus Tapınağı da kapatıldı. Günümüzde ancak birkaç kalıntısı bulunmaktadır.

7. İskenderiye Feneri

Antik Çağın en ünlü deniz feneridir. Mısır'da İskenderiye Limanı'nın karşısındaki Pharos Adası'na yapılmıştır. İnşaatına M.Ö. 258 yılında başlandı, 246 yılında tamamlandı.