İnsanların, doğdukları yerden diğer yerlere geçici ya da sıksık olmak üzere taşınmasına göç denir.
A. İÇ GÖÇLER
Ülke ortamında, nüfusun yer değiştirmesine iç göç denir. İç göçlerle bir ülkenin toplam nüfusunda değişme olmaz. Sadece, bölgelerin ve illerin nüfusunda artma ya da azalma ortaya gelir.
İç göçler, sıksık ve mevsimlik göçler olmak üzere ikiye ayrılır.
1. Sürekli İç Göçler
Ülke ortamında yer değiştiren insanların, göç ettikleri yerlere yerleşmesiyle gerçekleşir. Türkiye’de, Cumhuriyetin başlangıcından şu zamana kadar kadar, bilhassa kırsal alanlardan şehirlere doğru süratli bir göç vakası görülmektedir.
İç göçün nedenleri
Kırsal alanlardaki süratli nüfus artışı
Miras yolu ile tarım alanlarının daralması ve ailelerin geçimini karşılamaması
Tarım alanlarının yetersiz gelmesi ve erozyonun yükselmesi ile toprağın yetersiz duruma gelmesi
Tarımda makineleşmenin yükselmesi ve buna bağlı olarak tarımsal işgücünün azalması
Kırsal kesimde iş imkanlarının sınırlı olması
Ekonomik istikrarsızlık ve sosyal problemler
Eğitim ve sıhhat hizmetlerinin yetersizliği
İklim ve yerşekillerinin olumsuz etkileri
Kentlerde endüstrinin ilerlemiş olduğundan ötürü iş olanaklarının çoklığı
Kentlerde eğitim ve sıhhat hizmetlerinin yaygınlığı
İç göç, bilhassa Karadeniz ve Doğu Anadolu mekanlarındaki illerde daha çok olmaktadır.
Yüksek oranda göç alan şehirlerin başlıcaları şunlardır:
İstanbul, Ankara, İzmir, Adana, Bursa, Şanlı Urfa, Antalya, Mersin, Konya, Samsun, Gazi Antep, Diyarbakır gibi illerdir. İç göç, ülkemizde bilhassa endüstrileşmiş merkezlere daha çok olmaktadır
İç göçlerin sonuçları
Ülke çapında nüfusun dağılışında dengesizlik görülür.
Yatırımlar dengesiz dağılır.
Kırsal kesim yatırımlarında yetersizlik ortaya gelir.
Düzensiz şehirleşme görülür.
Sanayi tesisleri şehir içersinde kalır.
Kentlerde konut sorunu çekilir.
Kent nüfusunda aşırı artış ortaya gelir.
Alt yapı hizmetlerinde (yol, su, elektrik) yetersizlik görülür.
Kentlerde işsiz insanların seviyesi artar.
İç göçü önlemek için,
Tarımda sulama olanaklarını artırmak
İntansif tarım metodunu ilerletmek,
Besi ve ahır hayvancılığını ilerletmek ve yaygınlaştırmak,
Kırsal kesimde eğitim ve sıhhat hizmetlerini yaygınlaştırmak,
Tarım ve hayvancılığa bağlı endüstri kollarını kırsal alanlara yönlendirmek,
Kırsal kesimde ufak endüstri kollarını ilerletmek, vb. gereklidir.
2. Mevsimlik İç Göçler
Kırsal kesimdeki birtakım ailelerin büyük şehirlere, tarımın yoğun olarak yapıldığı yerlere, yaz turizminin geliştiği yerlere bir müddet çalışmak üzere göç etmeleri ile gerçekleşir.
Yaylaya çıkma vakası da mevsimlik göçler ortamında yer alır. Mevsimlik göçlerle Adana, Mersin, Hatay, Aydın, Muğla, Antalya gibi merkezlerde, yaz ile kış mevsimleri arasındaki nüfus miktarlarında mühim değişmeler olmaktadır.
B. DIŞ GÖÇLER
Bir ülkeden diğer bir ülkeye oluşturulan göçlere dış göç denir.
Dış göçlerin başlıca nedenleri
Ekonomik nedenlerle çalışmaya gidilmesi
Tabii afetler
Savaşlar
Etnik nedenler
Sınırların değişmesi
Uluslararası anlaşmalarla sağlanan nüfus değişimi
Dış göçlerin sonuçları
Göç eden ülkede nüfus artar, göç veren ülkede ise azalır.
Ülkeler arasında ekonomik temaslar gelişir.
Ülkeler arası kültürel temaslar gelişir.
Dış göçler ve Türkiye
Ülkemize 1923 – 1989 yılları arasında fazlası Balkan ülkelerinden olmak üzere 2,2 milyon göç olmuştur. Bu sayı nüfusumuzun % 5'ini oluşturur.
1950'den sonra, başta Almanya olmak üzere vatan dışına işçi gitmeye başlamıştır. Bugün Fransa, Belçika, Hollanda, İngiltere, İsveç, ABD, Avustralya, Libya, S. Arabistan, Kuveyt ve Orta Asya ülkelerinde işçilerimiz bulunmaktadır.
Türkiye’den vatan dışına göç sonucunda;
Ülkemize giren işçi dövizi artmıştır.
Ülke turizminin gelişmesi sağlanmıştır.
Türk ticaretinin aşağı yukarı % 20 sine kaynak sağlanmıştır.
Artan nüfusun işsizlik problemine kısmen çözüm bulunmuştur.