Dış Kuvvetler - Rüzgar Aşınım ve Birikim Şekilleri

Dış Kuvvetler - Rüzgar Aşınım ve Birikim Şekilleri

Coğrafya TR 20 Mayıs 2020

Enerjisini Güneş’ten alan, yeryüzünü aşındırma, taşıma, biriktirme yoluyla şekillendiren

kuvvetlere DIŞ KUVVETLER denir. Dış kuvvetler faaliyetlerini; aşındırma, taşıma ve biriktirme olmak üzere üç aşamada gerçekleştirir. Yıkıcı Kuvvetlerdir.

Dış Kuvvetler Aşınım ve Birikim Şekilleri

1)Rüzgarlar 

Kurak ve yarı kurak iklim bölgelerinde etkilidir.
Rüzgar Aşınımı Nasıl Gerçekleşmektedir?

Rüzgar aşınım şekilleri
a)Mantar Kaya

Mantar kaya

Rüzgarların zeminden 1m kadar havaya kaldırdığı kum tanelerini kayaların alt kısımlarına çarptıarak aşındırmasıyla ortaya çıkan mantar görünümlü kayalardır. Nevşehir’de görülür. Aşınmayan kısımlar şapka görünümü alır.

b)Tafoni

Tafoni Rüzgar Aşındırma Şekli

Kayaçların sular tarafından çözünen kısımları rüzgar tarafından aşındırılır. Böylece kayaç içinde kavuklar meydana gelir.

c) Şahit Kaya

Şahit Kaya Rüzgar Aşındırma Şekli

 

Aşınıma karşı farklı dirençteki malzemelerden oluşan kayalarda, rüzgarın aşındırması yada mekanik çozülme sonucu gevşemiş malzemenin koparılması gibi sebeplerle oluşan yüksekliklerdir
d) Yardang

Yardang Rüzgar Aşındırma Şekli

Farklı dirence sahip yüzeylerde yumuşak ve dayanıksız kısımların aşınmasıyla oluşan girintili çıkıntılı bozuk kayalık yüzeylerdir.

Rüzgar birikim şekilleri

a)Barkan

Barkan Rüzgar Biriktirme Şekli Coğrafya TR

Rüzgarın biriktirmesi sonucu meydana gelen hilal biçimindeki şekillerdir.

b)Kumullar

Kumul Rüzgar Biriktirme Şekli

Kum tanelerinin oluşturdukları yığınlara kumul denir.

c) Lösler

Lös Rüzgar Biriktirme Şekli

Rüzgarın taşıdığı ince boyuttaki malzemeleri hızının azaldığı yerde biriktirmesiyle oluşan depolardır.

Not: Ülkemizde tafoni ve kumullar hariç diğer rüzgar şekillerine rastlanmaz. Çünkü rüzgârlar çok etkili değildir.

Türkiye'de Rüzgar Şekillendirmelerinin Etkili Olduğu Yerler Coğrafya TR

Ülkemizde rüzgârların etkili olduğu sahalar yukaridaki haritada gösterilmiştir.Aşağıda topluca rüzgar şekillendirmelerini görüyorsunuz.

Dış Kuvvet Şekilendirmeleri

Bunu Paylaşabilirsiniz.

Kıta nedir ve kaç tane kıta vardır?

Coğrafya TR 14 Ocak 2024

YKS'ye Hazırlık Bambu Ağacına Benzer

Coğrafya TR 12 Şubat 2023

Adı Günümüzde Var Olmayan Ülkeler

Coğrafya TR 12 Şubat 2023

Pharos-İskenderiye Feneri

Coğrafya TR 12 Şubat 2023

Büyük Rift Vadisi Nereye Diyoruz

Coğrafya TR 07 Şubat 2023

Ökümen

Coğrafya TR 17 Aralık 2020

Aysberg

Coğrafya TR 01 Ocak 2021

Anökümen

Coğrafya TR 17 Aralık 2020

Aerosol

Coğrafya TR 01 Ocak 2021

Abrazyon Platformu

Coğrafya TR 16 Aralık 2020